PROGRAM SPOTKANIA
UNIWERSYTECKIEJ KOMISJI NAUKI (UKN)
w dniu 16 stycznia 2014  

Organizator: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

 Spotkanie Komisji odbędzie się o godz. 17.00 w Sali Senatu UAM, Collegium Minus,   piętro II, ul. Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań.

materiały ze spotkania:

• Równaj w górę! - prof. dr hab. Włodzisław Duch

• ScienceMeter - Dr hab. Borys Wróbel, prof. UAM i PAN

• Problem odpowiedzialności kierowników grantów i projektów - Renata Okupniak, radca prawny, Magdalena Szafran, kierownik Dział Nauki i Programów Krajowych

SPRAWOZDANIE Z POSIEDZENIA UNIWERSYTECKIEJ KOMISJI NAUKI
16 stycznia 2014, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

1. Otwarcie Sesji UKN.
Posiedzenie otworzył przewodniczący UKN, prof. Ryszard Dębicki, który powitał uczestników spotkania oraz gości – panią mecenas Renatę Okupniak, radcę prawnego UAM, panią Magdalenę Szafran, kierownika Działu Nauki i Programów Krajowych UAM oraz pana prof. dra hab. Michała Karońskiego - Przewodniczącego Rady NCN.

2. Na wniosek Przewodniczącego ustalono wysokość składki członkowskiej na rok 2014 na kwotę
6 tysięcy zł.
 Członkowie Komisji poparli wniosek przewodniczącego jednogłośnie.

3. Głos zabrała pani mecenas Renata Okupniak. Omówiła ona pierwszy temat spotkania przy pomocy prezentacji Problem odpowiedzialności kierowników grantów i projektów.pps , dostępnej na stronie internetowej UKN - http://www.ukn.uw.edu.pl/16-I2014_UAM_Poznan/Problem_odpowiedzialnosci.ppt.
Główny nacisk pani mecenas położyła na tym, że zgodnie z umowami zawieranymi z instytucjami finansującymi to Jednostka jest odpowiedzialna wobec agencji finansującej za wykonanie umowy, w tym za działania i zaniechania Kierownika projektu. Rozwiązaniem przez nią proponowanym mogłyby być np. mechanizmy zabezpieczające jednostkę, tzn.:
a) Zobowiązanie każdego kierownika projektu do bieżącego i niezwłocznego informowania uczelni w formie pisemnej o problemach w realizacji projektu w celu podjęcia decyzji o ewentualnym aneksowaniu umowy z instytucją finansującą.
b) Zobowiązanie każdego kierownika projektu do cyklicznego składania uczelni sprawozdań merytorycznych/oświadczeń, że projekt jest realizowany zgodnie z umową.
c) Zagwarantowanie w umowach o pracę zawieranych z kierownikami projektów na czas określony dłuższy niż 6 miesięcy prawa uczelni do wypowiedzenia umowy.
d) Zagwarantowanie w umowach o dzieło/umowach zlecenia zabezpieczenia przez kierownika projektu należytego wykonania umowy w określonych przez uczelnię formach i wysokości (np. gwarancja bankowa, gwarancja ubezpieczeniowa, potrącenia z należności za częściowe wykonanie umowy o dzieło/umowy zlecenie).
e) Zagwarantowanie w umowach o dzieło/umowach zlecenia kar umownych należnych uczelni z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez kierownika projektu
Szanse uczelni, wobec braku jakichkolwiek mechanizmów zabezpieczających na egzekucję np. zwrotu środków przyznanych na projekt, wobec braku realizacji projektu zgodnie z umową, przez kierownika projektu, a nie przez uczelnię, są znikome.

Dyskusja:
Członkowie UKN wyrazili wątpliwość, czy przedstawione mechanizmy zabezpieczające byłyby możliwe do zastosowania na uczelniach. Pojawiło się pytanie – kto miałby np. sprawdzać sprawozdania kierowników projektów składane władzom uczelni? Żadna z nich nie ma takiej komórki, która miałaby możliwość merytorycznej weryfikacji raportów składanych przez wszystkie jednostki uczelni. Nawet dziekani wydziałów często zajmują się inną specjalnością, niż ich współpracownicy z katedr lub zakładów. Ponadto mnożenie formalności może skutecznie zniechęcić naukowców do ubiegania się o fundusze. Jedyną możliwością kontroli jest kontrola finansowa i obserwacja, czy środki są wydatkowane zgodnie z harmonogramem. Pojawiło się również pytanie o skalę problemu, gdyż jeśli „wpadki” zdarzają się niezwykle rzadko, niepotrzebne jest szykowanie utrudnień całemu środowisku, choć faktycznie, jeden, ale za to kosztowny przypadek, może kosztować uczelnię wiele. Jednak nie należy zapominać o czujności współpracowników kierowników dużych projektów, którzy powinni zauważyć nieprawidłowości i – w razie braku reakcji kierownika projektu - zgłosić je odpowiednim władzom. Można również zastosować np. pełnomocnictwo, zobowiązujące dziekana wydziału do kontroli przebiegu realizowanych na wydziale projektów badawczych. Można również, w razie stwierdzenia nieprawidłowości w realizacjo projektu, powołać zarząd komisaryczny, który przeanalizuje proces realizacji projektu i podejmie ewentualne kroki wobec kierownika projektu poprzez np. aneksowanie o zmianę kierownika projektu oraz poprzez wszczęcie kroków dyscyplinarnych wobec zaniedbującego swoje obowiązki kierownika projektu.
W dyskusji udział wzięli:
Prof. Andrzej Kowalczyk, UŚ; prof. Michał Karoński, NCN; prof. Cezary Mik, UKSW; prof. Alojzy Nowak, UW; prof. Jacek Witkoś, UAM; prof. Stanisław Kistryn, UJ; prof. Ryszard Dębicki, UMSC; prof. Janusz Słodczyk, UO; prof. UwB Beata Godlewska-Żyłkiewicz, UwB.

4. Następnie głos zabrał prof. Michał Karoński, Przewodniczącego Rady NCN.
Prof. Karoński nawiązał do tematu poruszonego wcześniej. Stwierdził, że w NCN zdarzyły się przypadki częściowego zwrotu środków z projektów, które nie były realizowane zgodnie z zakładanym planem. Trzeba się z tym liczyć. Oceny z realizacji grantów będą miały wpływ na ocenę następnych wniosków składanych do NCN. Jeśli chodzi o Preludium – nie jest wymagane zakończenie projektu doktoratem. Najważniejsze są publikacje – złożone do druku, przyjęte do druku, bądź opublikowane – i załączone do sprawozdań. Stąd w aktualnie składanych do NCN sprawozdaniach rocznych są dwa główne punkty – sprawozdanie finansowe oraz wykaz publikacji, załączonych w formie pdf, które najdobitniej świadczą o procesie realizacji projektu. Raporty nieprzyjęte przeważnie są zwracane do grantobiorcy z adnotacjami, czego brakuje w sprawozdaniu – po uzupełnieniu informacji raporty zostaną na pewno przyjęte. Ważne jest, by, zgodnie z umową, na publikacjach ukazywały się dane NCN – jest to forma podziękowania za dofinansowanie projektu. Jeśli w publikacjach odpowiednia adnotacja się nie znajdzie – dołączona do projektu nie zostanie uznana. Jest możliwość, by uczelnia zapewniła sobie dostęp do systemu OSF jako „redaktor pomocniczy” – wtedy uczelnia ma możliwość kontroli i wglądu w składane raporty oraz sprawdzania od czasu do czasu, co się w projekcie dzieje. NCN nie jest żandarmem, na pewno nie będą stosowane specjalne restrykcje wobec grantobiorców. Ważne są ciekawe publikacje, które będą wynikiem realizacji projektu. Istotne decyzje, dotyczące np. zmiany kierownika projektu, muszą nadal leżeć po stronie NCN, natomiast NCN nie ma zamiaru pełnić funkcji „ścigającego wszystkich żandarma”.
Wprowadzona będzie kontrola nad procentem czasu pracy w projekcie w stosunku do wynagrodzenia, które jest w projekcie pobierane. NCN ma ograniczone środki na finansowanie projektów, środki przyznawane NCN-owi przez Ministerstwo niestety nie wzrastają, w związku z czym procent przyjętych do realizacji projektów jest niższy, zwłaszcza w obliczu tego, iż wnioskodawcy starają się składać projekty na pograniczu maksymalnej stawki przyznawanej na projekt w danym konkursie.
NCN pracuje aktualnie nad formą wynagrodzeń w projekcie. O uwagi w tej materii prof. Karoński poprosił Członków UKN.

Dyskusja:
Wobec wątpliwości dotyczących tego, czy uczelnia ma prawo narzucać swoją kontrolę na projekty badawcze realizowane ze źródeł zewnętrznych, padło wyjaśnienie, iż uczelnia ma swoja hierarchię i skoro to Jednostka jest odpowiedzialna wobec agencji finansującej za wykonanie umowy, musi mieć możliwość wywiązania się z takiej umowy. Wobec powyższego, prawo Jednostki do kontroli przebiegu realizacji projektu badawczego jest oczywiste i zgodna z przepisami. Na niektórych uniwersytetach dla kierowników projektów organizowane są specjalne szkolenia, podczas których kierownicy projektów są informowani o procedurach obowiązujących w uczelni oraz podpisują specjalne oświadczenie, iż zapoznali się z obowiązującymi na uczelni przepisami i procedurami.
Uwaga dotycząca zatrudnienia w projekcie – umowa o pracę dla pracownika naukowo-dydaktycznego zawiera również zapis dotyczący prowadzenia badań naukowych, w związku z czym podjęcie pracy w projekcie niekoniecznie musi oznaczać zmniejszenia pensum. Należy być bardzo precyzyjnym w nawiązywaniu umów do projektów badawczych. Optymalnym rozwiązaniem byłaby możliwość finansowania części etatu przez NCN, natomiast w obliczu aktualnych przepisów - raczej przez jakiś czas niemożliwa.

W dyskusji udział wzięli:
Prof. Jacek Witkoś, UAM; prof. Stanisław Kistryn, UJ; prof. Ryszard Dębicki, UMSC; prof. Alojzy Nowak, UW; prof. Cezary Mik, UKSW; prof. Włodzisław Duch, UMK;

5. Następnie głos zabrał prof. Włodzisław Duch, który za pomocą prezentacji Równaj w górę! przedstawił zebranym swoje przemyślenia dotyczące oceny parametrycznej. Prezentacja jest dostępna na stronie UKN: http://www.ukn.uw.edu.pl/16-I2014_UAM_Poznan/Duch-Rownaj%20w%20gore.ppt

6. Kolejnym prelegentem był prof. UAM i PAN Borys Wróbel, który za pomocą prezentacji ScienceMeter przedstawił swoją prośbę do Członków UKN o subwencje na zaprezentowany w prezentacji autorski program ScienceMeter, który umożliwia zbadanie produktywności polskich instytucji naukowych.
 Członkowie UKN wyrazili poparcie, obiecali zbadać możliwości dofinansowania przez uczelnie przedstawionego programu. Niezbędny będzie przesłany na uniwersytety projekt w celu konsultacji, czy takie dofinansowanie będzie możliwe.

7. Przewodniczący UKN wystosował do prof. Karońskiego stałe zaproszenie na spotkania Uniwersyteckiej Komisji Nauki.
8. Termin kolejnego spotkania UKN ustalono na 5 - 7 lipca 2014 na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach. Na spotkaniu planowane są następujące tematy:
 ocena parametryczna po odwołaniach (podjęta zostanie próba zaproszenia ministra Ratajczaka)
 komercjalizacja i rozwiązania formalno-prawne
 zreferowanie prac Zespołu I, powołanego na 3 spotkaniu UKN, który ma przedstawić analizę sytuacji finansowej uniwersytetów
 W dniach 9-10 kwietnia 2014 r. w Lublinie odbędzie się druga edycja Dni Narodowego Centrum Nauki. Celem spotkania będzie przybliżenie pracownikom administracyjnym jednostek naukowych zasad regulujących formalną obsługę wniosków i projektów finansowanych przez Centrum. Podczas warsztatów poruszone zostaną takie praktyczne zagadnienia, jak przygotowanie wniosków od strony formalnej oraz finansowe rozliczanie realizowanych projektów. Przedstawione zostaną problemy prawne, finansowe i administracyjne związane z obsługą projektów badawczych. Powstał pomysł, by przy tej okazji - ponieważ uczestnikami spotkania będą przedstawiciele biur zajmujących się projektami badawczymi - zorganizować również dla nich spotkanie robocze pod kątem danych, które są potrzebne do przygotowania referatu przez Zespół I.


Na tym spotkanie zakończono.
sporządziła: mgr Beata Kryśkiewicz
Warszawa, 20 stycznia 2014

 

ARCHIWUM Z IV KADENCJI UKN

Nad zawartością strony czuwa mgr Beata Kryśkiewicz
Wszelkie uwagi i komentarze dotyczące strony prosimy kierować do:  beatabest@adm.uw.edu.pl

Ostatnia modyfikacja: poniedziałek, 05 grudnia 2016